"นครปฐม" ดินแดนแห่งพระพุทธศาสนา นับเป็นจังหวัดที่ถือได้ว่า มีความรุ่งเรืองของพระพุทธศาสนา ที่สืบสานเจริญมา อย่างมั่นคงและช้านาน หากเปรียบกรุงเทพมหานครฯ เป็นศูนย์กลางการปกครองของประเทศไทย นครปฐมนั้นไซร้ ก็คงไม่ต่างไป จาก "ศูนย์กลางชาวพุทธ แห่ง ดินแดนขวานทอง"
ด้วยความศรัทธาของพุทธศาสนิกชนที่มีต่อพระศาสนา ชาวนครปฐมจึงนิยมสักการะองค์พระปฏิมา ซึ่งเปรียบเสมือนได้นอบน้อมบูชา "องค์พระศาสดา" ผู้ชี้ทางนำพาให้หลุดพ้นจากห้วงกรรม
องค์พระปฏิมา หรือ พระพุทธรูปที่ชาวพุทธในนครปฐมเคารพบูชา ซึ่งเปรียบประหนึ่งศูนย์กลางแห่งความศรัทธา นั่นก็คือ "หลวงพ่อพระร่วง" แห่งองค์พระปฐมเจดีย์
มีชื่อเต็มว่า "พระร่วงโรจนฤทธิ์ ศรีอินทราทิตย์ธรรโมภาส มหาวชิราวุธปูชนียบพิตร" เป็นพระพุทธรูป "ปางห้ามญาติ" ศิลปะสุโขทัย มีขนาดความสูงวัดจากพระบาทถึงพระเกศ 7.42 เมตร หรือสูง 12 ศอก 4 นิ้ว ประทับยืนอยู่บนฐานโลหะทองเหลืองลายบัวคว่ำบัวหงาย ทำวงพระพักตร์ตามยาว พระหนุเสี้ยม นิ้วพระหัตถ์ พระบาทไม่เสมอกัน ห้อยพระหัตถ์ซ้ายลงข้างพระวรกาย แบฝ่าพระหัตถ์ขวายกตั้งขึ้น ยื่นไปข้างหน้า มีพระอุทรพลุ้ย ห่มจีวรบางคลุม แนบติดพระวรกาย บ่ายพระพักตร์สู่ทางทิศเหนือ
ตามบันทึกกล่าวไว้ว่า พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 เมื่อครั้งดำรงพระอิสริยยศเป็นสมเด็จพระยุพราช เสด็จฯ ประพาสหัวเมืองฝ่ายเหนือ ในปี พ.ศ. 2451 พระองค์ได้ทรงทอดพระเนตรพระพุทธรูปโบราณต่างๆ มากมาก แต่มีพระพุทธรูปองค์หนึ่งที่เมืองศรีสัชนาลัย (สุโขทัย) มีพระลักษณะอันงดงาม เป็นที่ต้องพระราชหฤทัย หากแต่ชำรุดมาก เหลืออยู่เพียงพระเศียร พระหัตถ์ และพระบาท
พระองค์จึงทรงโปรดเกล้าฯ ให้อัญเชิญลงมายังกรุงเทพมหานคร เพื่อให้ช่างปั้นสถาปนาขึ้นมาบริบูรณ์เต็มพระองค์ และโปรดเกล้าฯ ให้จัดการพระราชพิธีเททองหล่อ เมื่อวันที่ 30 ธันวาคม 2456 ณ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม โดยมีผู้ออกแบบ คือ กรมหลวงนเรศร์วรฤทธิ์ (พระองค์เจ้ากฤษฎาภินิหาร) จากนั้นได้อัญเชิญมาสู่จังหวัดนครปฐม เมื่อเดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2457
พระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงมีความผูกพันกับพระร่วงโรจนฤทธิ์ฯ เป็นอย่างมาก โดยมีพระบรมราชโองการสั่งข้อความเป็นพระราชพินัยกรรม ตามหนังสือพระบรมราชโองการวันที่ 10 พฤษภาคม พ.ศ. 2463 ความว่า
" ข้อ 17 พระอังคารขอให้บรรจุใต้ฐานพระร่วงโรจนฤทธิ์ ฯ ที่พระปฐมเจดีย์ในโอกาสอันเหมาะ ซึ่งไม่ติดต่อกับงานพระเมรุ "
ครั้นเมื่อพระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จสวรรคต เมื่อวันที่ 26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2468 หลังจากถวายพระเพลิงพระบรมศพแล้ว พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว จึงทรงโปรดเกล้า ฯ ให้อัญเชิญผอบพระบรมราชสรีรางคารจากวัดพระศรีรัตนศาสดารามมาบรรจุไว้ในฐานพระร่วงโรจนฤทธิ์ฯ ตามข้อความในพระราชพินัยกรรม
ด้วยประวัติความเป็นมาที่ผูกพันกับจังหวัดนครปฐมมาอย่างช้านาน และด้วยประสบการณ์ปาฏิหาริย์ความศักดิ์สิทธิ์ที่มากมี จึงทำให้ "หลวงพ่อพระร่วง" แห่งองค์พระปฐมเจดีย์ เป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์คู่บารมี เมืองนครปฐม จวบจนปัจจุบัน
*************************
เรื่องโดย : เต้ มงคลพระ
เรียบเรียงโดย : เต้ มงคลพระ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น