วันจันทร์ที่ 18 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2556

วันมาฆบูชา


"วันมาฆบูชา" ได้รับการยกย่องเป็นวันสำคัญทางศานาพุทธ เนื่องจากเหตุการณ์สำคัญที่เกิดขึ้นเมื่อ 2,500 กว่าปีก่อน คือ เป็นวันที่มีการประชุมสังฆสันนิบาตครั้งใหญ่ในพุทธศาสนา ที่เรียกว่า "จาตุรงคสันนิบาต" ซึ่งแปลว่า วันที่มีการประชุมที่ประกอบด้วยองค์ 4 ประการ คือ

1. พระภิกษุสงฆ์จำนวน 1250 รูป มาประชุมกันโดยมิได้นัดหมาย
2. พระภิกษุสงฆ์เหล่านั้นล้วนเป็นพระอรหันต์ทั้งสิ้น
3. พระภิกษุสงฆ์เหล่านั้นล้วนเป็นเอหิภิกขุอุปสัมปทา คือ พระพุทธเจ้าทรงเป็นผู้บวชให้เองทั้งสิ้น
4. วันประชุมนั้นเป็นวันเพ็ญเดือนมาฆะ (เดือน 3)

"มาฆะ" เป็นชื่อของเดือน 3 "มาฆบูชา" นั้น ย่อมาจากคำว่า "มาฆบุรณมี" แปลว่า การบูชาพระในวันเพ็ญ เดือน 3 วันมาฆบูชาจึงตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 3 แต่ถ้าปีใดมีเดือน อธิกมาส คือมีเดือน 8 สองครั้ง วันมาฆบูชาก็จะเลื่อนไปเป็นวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 4 

และ วันมาฆบูชา  ก็ยังเป็นวันที่ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ทรงแสดง โอวาทปฎิโมกข์ แก่พระสงฆ์สาวกเป็นครั้งแรก ณ เวฬุวันวิหาร กรุงราชคฤห์ ซึ่งกล่าวถึงหลักคำสอนอันเป็นหัวใจของพระพุทธศาสนา ได้แก่ การไม่ทำความชั่วทั้งปวง การบำเพ็ญความดีให้ถึงพร้อม และการทำจิตของตนให้ผ่องใส โดยถือเป็นหลักปฏิบัติของพุทธศาสนิกชนทั้งมวล เพื่อจะยังพระพุทธศาสนาให้เจริญรุ่งเรืองต่อไป

แต่เดิมนั้น ในประเทศพุทธเถรวาท จะไม่มีการประกอบพิธีมาฆบูชา จวบจนในสมัยของ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 4) พระองค์ได้ทรงปรารภถึงเหตุการณ์ครั้งพุทธกาลในวันเพ็ญเดือน 3 ดังกล่าวว่า เป็นวันที่เกิดเหตุการณ์สำคัญยิ่ง ควรมีการประกอบพิธีทางพระพุทธศาสนา เพื่อเป็นที่ตั้งแห่งความศรัทธาเลื่อมใส จึงมีพระมหากรุณาธิคุณโปรดเกล้าฯ ให้จัดการพระราชกุศลมาฆบูชาขึ้น โดยการประกอบพระราชพิธีคงคล้ายกับวันวิสาขบูชา คือมีการบำเพ็ญพระราชกุศลต่าง ๆ มีการพระราชทานจุดเทียนตามประทีปเป็นพุทธบูชาใน วัดพระศรีรัตนศาสดาราม และ พระอารามหลวงต่าง ๆ เป็นต้น 

โดยในช่วงแรกพิธีมาฆบูชาคงเป็นการพระราชพิธีภายใน และยังไม่แพร่หลายทั่วไป จนต่อมาความนิยมจัดพิธีมาฆบูชาจึงได้ขยายออกไปทั่วราชอาณาจักร

ในปัจจุบัน วันมาฆบูชา ได้รับการประกาศให้เป็นวันหยุดราชการในประเทศไทย โดยพุทธศาสนิกชน ทั้งพระบรมวงศานุวงศ์ พระสงฆ์ และประชาชน จะมีการประกอบพิธีต่าง ๆ เช่นการตักบาตร การฟังพระธรรมเทศนา การเวียนเทียน ฯลฯ เพื่อเป็นการบูชารำลึกถึง พระรัตนตรัย และ เหตุการณ์สำคัญดังกล่าว

*************************

เรียบเรียงโดย : ทีมงานมงคลพระ


ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น